De vergaderingen voor de jaarlijkse overgang bij de jeugdbewegingen zijn nauwelijks achter de rug...
Sinds enkele jaren bieden we de jeugdbewegingen de kans om de inkopen voor hun jaarlijkse kampen bij Färm te doen, zo kunnen zij kiezen voor zero waste.
Wil jij ook graag de uitdaging aangaan met je leden*? We vroegen aan een groep gidsenleiding, die bijzonder gevoelig is voor dit thema, om ons uit te leggen hoe ze het concept van duurzaamheid in hun activiteiten geïntegreerd hebben. Wat een aangename verrassing om te zien hoe gevoelig en enthousiast deze jongeren waren om over te schakelen naar een meer duurzame levensstijl!
Manon, alias Azara, leidster bij de gidsengroep van Rosières, vertelde ons hoe deze overgang verlopen is: heel verrijkend maar niet altijd voor de hand liggend. Het was een hobbelig parcours met veel verrassingen, positieve en negatieve en met omstandigheden die deze missie niet altijd vergemakkelijkte : zo heeft de covid-19 toch wel een aantal projecten belemmerd, maar gelukkig heeft het voltallige team en zijn leden volgehouden…
* Je vraagt je misschien af wie bedoeld worden met leden? Het is gewoon een algemene term om alle kinderen en tieners aan te duiden die deelnemen aan jeugdbewegingen : kapoenen, welpen, kabouters, jongverkenners, jonggidsen, verkenners, gidsen, akabe…
Voorstellen in plaats van op te leggen
Vanaf de eerste vergadering van het nieuwe werkingsjaar in september 2019 stelde de leiding van de 38e FSC (Franstalige scoutsfederatie) voor om de overstap naar nul afval te maken. Het was essentieel voor de leiding dat alle leden bereid en enthousiast waren om aan dit nieuwe avontuur te beginnen. De gidsen hebben deze oproep met veel enthousiasme en goede wil beantwoord, wat een leuke eerste verrassing was voor Céline, Juliette, Maelle, Manon en Margaux (of, in dezelfde volgorde, Okapi, Dik-dik, Barasingha, Azara en Beira).
Het hele jaar door bewustmaken
In plaats van de ingebakken gewoonten radicaal te veranderen tijdens het zomerkamp, werd duurzaamheid vanuit verschillende invalshoeken het hele jaar door aangepakt tijdens vergaderingen en weekenden.
Eerste objectief: het vieruurtje! Op elke bijeenkomst zorgt een patrouille voor een snackje voor de hele tak: zelfgemaakt en gegarandeerd nul afval! De gidsen speelden het spel tot het einde: zelfs de drankjes die ze meebrachten beantwoordden aan deze regel: zelfgemaakte ijsthee in glazen flessen, kalebassen…
Een zero waste coach – voormalig leidster van de gidsengroep – kwam zelfs training geven tijdens een vergadering, kwestie van alle kaarten in handen te hebben!
In het voorjaar was een heel weekend gepland in het thema ‘zero waste’: er zouden tawashi broodzakken en sponzen gemaakt worden om tijdens het zomerkamp te gebruiken en er zou ook een workshop homemade vloeibaar afwasproduct doorgaan Helaas, gooide Covid-19 roet in het eten en het weekend moest worden geannuleerd…
De armen niet laten hangen
De “zero waste kamp” uitdaging bleek moeilijker in deze uitzonderlijke situatie, maar de gidsen en hun leiding hebben alles gedaan wat ze konden om zo dicht mogelijk bij hun doelen te geraken.
Maar hoe 50 monden vullen gedurende 20 dagen, tegen een zo laag mogelijke prijs en zonder afval te maken? Een maximum producten werd gekocht in bulk en opgeslagen in luchtdichte emmers gerecupereerd uit een apotheek (wees gerust, er werden voorheen geen schadelijke of medicinale stoffen in bewaard!). Sommige producten waren zelfs onderdeel van een gegroepeerde aankoop waar het kamp doorging, nl. in Assesse. 10 takken (van welpen, gidsen, jonggidsen) op kamp in de regio hebben samengewerkt voor ieders voorraden aan bulkproducten.
Minder vlees en verwerkte producten
Om hun milieu-impact te verminderen, hebben de kookploeg en de leiding besloten om slechts om de andere dag vlees op het menu te zetten (een revolutie in de wereld van de jeugdbewegingen), ook voor de lunch: broodjes ham en kaas werden beperkt tot het minimum, alternatieven waren o.a. verse kaas en humus. Tot slot, om te vermijden dat restjes werden weggegooid, werd voor sommige maaltijden alleen een vers groen slaatje met komkommers, tomaten en feta voorzien en de overgebleven peulvruchten, vlees en zetmeelrijke bereidingen van de vorige dag zorgden naargelang ieders wens voor een heerlijke aanvulling!
De menu’s waren ambitieus: chili sin carne, linzendahl, risotto, vegetarische curry… Gerechten die meer voorbereiding van de koks vereisten dan de klassieke “worsten-appelmoes -puree mousseline”. Maar dankzij een goede organisatie en planning is het goed haalbaar en super leerzaam!
Voor het vieruurtje geen koekjes meer. Fruit, fruit en nog eens fruit! De leden leken niet teleurgesteld, integendeel – tot grote verbazing van de leiding. Zelfs in hun materialenkoffer hadden de patrouilles grote inspanningen gedaan om het afval aanzienlijk te verminderen en de ouders zorgden voor zelfgemaakte jam.
De groep gaf ook de voorkeur aan lokale producten waar mogelijk: zij kochten brood en eieren rechtstreeks van een coöperatie van lokale producenten niet ver van hun kampplaats.
De balans? Gemiddeld één vuilniszak per patrouille in twee weken en 14 afvalzakken voor de kookploeg in 20 dagen. Toegegeven, dit is meer dan gehoopt, en als je het afval in verband met de Covid-19 telt en je weet dat een “conventioneel” kamp van dezelfde omvang gemiddeld 45 vuilniszakken vult, is er zeker reden om trots te zijn!
Aan jou om het avontuur te beginnen!
